Londra, 5 Aralık 1952 sabahı sıradan bir kış gününe uyandı. Ancak bu günün sonunda şehir, tarihinin en büyük hava kirliliği felaketinin ortasında kalacaktı. Londra Öldüren Sis Olayı olarak bilinen bu trajedi, beş gün boyunca şehri adeta bir kabusun içine sürükledi.
Londra Öldüren Sis Olayı Etkileri
Londra Öldüren Sis Olayı, 5 Aralık Cuma günü öğleden sonra başladı ve 9 Aralık Salı gününe kadar devam etti. Bu süre zarfında şehirde hayat durma noktasına geldi. Görüş mesafesi bazen birkaç santimetreye kadar düştü. Trafik aksadı, toplu taşıma sekteye uğradı, okullar kapandı, etkinlikler iptal edildi. Sis o kadar yoğundu ki binaların içine bile girdi. İnsanlar kaybolma korkusuyla dışarı çıkamadı. Hayvanlar da telef oldu. Kuşlar cama çarparak öldü, inekler süt vermedi. Yaşam oldukça olumsuz etkilendi.
Sisin en büyük etkisi ise insan sağlığı üzerinde oldu. Sis solunum yollarını tahriş ederek bronşit, astım, zatürre gibi hastalıklara yol açtı. Özellikle yaşlılar, çocuklar ve kronik rahatsızlığı olanlar risk altındaydı. Hastaneler dolup taştı, ambulanslar yollarda ilerleyemedi. Resmi raporlara göre Öldüren Sis olayı nedeniyle yaklaşık 4 bin kişi hayatını kaybetti. Ancak daha sonraki araştırmalar bu sayının 12 bine kadar çıktığını gösterdi.
Öldüren Sis Londra ve Birleşik Krallık için bir dönüm noktası oldu. Halkın ve medyanın baskısıyla hükümet hava kirliliği konusunda önlem almaya başladı. 1956 yılında Temiz Hava Yasası çıkarıldı. Bu yasa ile kömür kullanımı azaldı
Öldüren Sis’in Nedenleri
Londra Öldüren Sis Olayı arkasında birçok faktör vardı. Bunlardan ilki, şehirdeki yoğun kömür kullanımıydı. O dönemde Londra’da hem evler hem de fabrikalar ısınmak ve enerji üretmek için kömür yakıyordu. Bu da atmosfere büyük miktarda duman, kül ve kükürt dioksit salıyordu. Özellikle savaş sonrası dönemde kaliteli kömürün azlığı nedeniyle daha fazla kirlilik oluşuyordu.
İkinci faktör ise hava koşullarıydı. Aralık 1952’nin başlarında Londra üzerinde bir antisiklon oluştu. Bu da yüksek basınç ve rüzgarsızlık anlamına geliyordu. Bu durumda kirli hava dağılamadığı gibi, soğuk hava ile sıcak havanın arasında bir sıcaklık terselmesi meydana geldi. Bu da kirli havayı yer seviyesine yakın tuttu. Ortaya öldüren sis çıktı.
Üçüncü faktör ise sisin kendisiydi. Londra zaten sisli bir şehirdi. Thames Nehri ve Kuzey Denizi’nden gelen nemli hava, soğuk havayla karşılaşınca sis oluşturuyordu. Bu sis de kirli havayla karışarak daha yoğun ve kirli bir sis haline geliyordu.
