Filmler bize kendi dünyamızın dışındaki dünyayı da deneyimlemek için eşsiz fırsatlar sunar. Hayal gücümüzün sınırlı kaldığı yerde elimizden tutar ve bambaşka atmosferlere götürür. Her durumu kendimiz tahayyül edemeyiz, bazen bunları bizim için başkalarının yapması gerekir. İşte o zaman onlarla birlikte birtakım şeylere tanıklık ederiz. Filmde o karakterin geçtiği yollardan geçer, o mahalleleri, sokakları, insanları keşfederiz. Bazen asla içinde bulunma fırsatımızın olmadığı yerlerin, grupların, durumların içinden hayata bakarız. İşte bu bir insan için en büyük nimetlerden biridir.
Empati, bir başkasının da duygularını, içinde bulunduğu durumu ya da davranışlarındaki asıl motivasyonu anlamak ve içselleştirmek demektir. Empati geliştirmemize yardımcı olacak bu filmler bunun eksikliğini yaşayan insanların varlığının bir sonucu olarak ortaya çıkmış diyebiliriz. Anlayışı zayıf olan bu insanların uyguladıkları zulüm, haksızlık ve psikolojik baskı her zaman tepki doğurmuştur. Bu tepki kimi zaman protestolarla, kimi zaman çekilen filmlerle ya da yapılan sanatla kendini dışavurmuş.
Dünya görüşlerimizi genişletmeye çalışan bizler için diziler, filmler ve kitaplar bunu yapmanın harika bir yolu. Güçlü görüntülerin, etkileyici hikaye anlatımlarının ve performansların unutulmama gibi güzel bir yönü var. Irkçılık ve sivil haklar hareketi için bunu yapmaya çalışan filmlerden 15’ini sizin için listeledik.
Do The Right Thing (1989)
IMDb puanı: 8,0
Yönetmenliğini Spike Lee’nin yaptığı bu film hızla değişen New York Brooklyne’inde geçiyor. Yılın en sıcak gününde, ırkçılığın gerilimini de içine katan film izlerken sizi de terletecek. Irksal gerilime sırtını dayayan Do The Right Thing de olaylar, eylem yapmaya karar veren Buggin’in atılımıyla bir anda alevlenip şiddete dönüşecek.
I Am Not Your Negro (2016)
IMDb puanı: 7,9
Raoul Peck’in yönetmenliğini yaptığı 2016 yapımı belgesel film. Film James Baldwin’in vefatından dolayı yarım kalmış olan el yazması “Remember This House” eserine dayanıyor. Dr. Martin Luther King, Malcolm X, Jr. ve Medgar Evers’in modern Amerika’daki ırk hikayesini anlatan filme Samuel L. Jackson’ın seslendirmesi ve ünlü isimlerin arşiv görüntüleri farklı bir hava katıyor. Irkçılık ve sivil haklar hareketi için önemli yapımlardan biri olan I Am Not Your Negro, 2017 yılında Yabancı Dilde En İyi Film dalında Oscar adayı oldu.
Selma (2014)
IMDb puanı: 7,5
1965’te Martin Luther King’in öncülük ettiği, eşit haklara sahip olmak için yürüyüşlerin yapıldığı yerden adını alan, Ava DuVernay filmidir. Alabama eyaletinin Selma kentinden eyaletin başkentine giden yolda o dönemde üç önemli yürüyüş gerçekleşti. Yürüyüşler, Oy Hakkı Kanunu konusunda ABD Başkanı Johnson’ı köşeye sıkıştırdı. Etrafı saran Irkçılık ve sivil haklar hareketi bilinci o dönem için bir şeyleri değiştirecekti.
13th (2016)
IMDb puanı: 8,3
Ava DuVernay’in Emmy Ödüllü belgesel filmidir. ABD’de Hapishane sistemine ışık tutan film adalet, kitlesel hapsetme ve ırksal eşitsizlik arasındaki birleştiremediğimiz bağlantıları ortaya koyuyor. Hapishaneler ve Kölelik arasındaki bağlantıları hiç düşünmediyseniz, bu çarpıcı belgesel gözlerinizi açacak.
Get Out (2017)
IMDb puanı: 7,7
Irklararası çift olan Chris ve Rose, hafta sonu Rose’un ailesini ziyarete giderler. İlk başta fazlasıyla misafirperver görünen bu aile sonrasında Chris’e çok zorlu anlar yaşatacaktır. Irksal sorunların ele alındığı filmleri genellikle dram türünde görsekte bu film kendini korku türünde konumlandırıp, izleyicisine çok faklı deneyimler yaşatıyor.
The Hate U Give (2018)
IMDb puanı: 7,4
Irkçılık ve sivil haklar hareketi’nin motivasyonunu anlamamıza yardımcı olan Angie Thomas’ın romanından uyarlanan George Tillman Jr. filmidir. Starr’ın en iyi arkadaşı olan Khalil polis şiddetiyle hayatını kaybeder. Bu olaya tanık olan Starr’ın aktivizme doğru yolculuğunu ele alan film bariz ırk ayrımını, Amerika’nın sosyolojik yapısını, ırkların kendi içinde çatışmasını çok başarılı bir dille beyaz perdeye aktarmış.
12 Years a Slave (2013)
IMDb puanı: 8,1
12 Years a Slave, New York’tan köle olarak satılmak için kaçırılan özgür, siyahi bir adam olan Solomon Northup’un gerçek hikayesini anlatıyor. Solomon Northup’un 12 yıllık bu zorlu yolculuğunu Kanadalı kölelik karşıtı bir adam değiştirecektir.
If Beale Street Could Talk (2018)
IMDb puanı: 7,1
James Baldwin’in romanına dayanan 1970’lerde geçen bu aşk hikayesinde kendinizi ceza ve adalet sistemini sorgularken bulacaksınız. Bir Harlem kadını, sevdiği adamın suçsuzluğunu kanıtlamak için ailesiyle birlikte zorlu bir mücadelenin içine girer. Filmde karakterlerin karşılaştıkları haksızlıklar ve çıkmazlar karşısında tepki göstermemek çok zor.
Fruitvale Station (2019)
IMDb puanı: 7,5
Ağır ama gerekli bir film olan Fruitvale Station, metro istasyonunda polis tarafından gereksiz yere vurularak öldürülen Oscar Grant’in gerçek hikayesini anlatıyor. Yılbaşı eğlencesinden dönen Grant’in polis tarafından öldürüldüğünü gösteren gerçek görüntülerle başlayan film son derece sarsıcı.
Dear White People (2014)
IMDb puanı: 6,1
Irkçılığın günlük yaşamda bu denli nasıl yayıldığını anlamakta güçlük çekenler için bol bol hiciv içeren bu yapım yardımcı olabilir. Ivy League üniversitesindeki dört siyah öğrencinin hayatını anlatan bu dizinin senaryosunda ve yönetmenliğinde Justin Simien’in imzası var.
Malcolm X (1992)
IMDb puanı: 7,7
Amerikan tarihinin en önemli figürlerinden biri olan Malcom X’in hayatı Spike Lee yapımı belgesel filmle daha da bilinirlik kazandı. Malcolm X yaşadığı dönemde maddi zorluklarla başa çıkmak için küçük çapta hırsızlıklar yapar ve hapishaneye düşer. Hapishaneye gönderildiğinde dışarıdakinden çok farklı birine dönüşür. Hapishane katıldığı İslami topluluğun etkiyle gerçek kişiliğini bulur. Dışarı çıktığında Malcolm X, insan hakları savunmak için çıktığı yolda büyük bir topluluğu da arkasına alır.
Moonlight (2016)
IMDb puanı: 7,4
Chiron, Miami’nin zor bir mahallesinde yaşayan siyah, fakir, gey bir çocuktur. Chiron’un hayatını 3 ayrı döneme bölüp anlatan film Chiron’un okul hayatına, annesi ile ilişkisine, romantik ilişkisine ve uyuşturucu satıcılığı yapan Juan’la olan ilişkisine değiniyor. Dünyadaki yerini bulmaya çalışan bu gencin birçok dışlanan kimliği barındırması mücadelenin zorluğunu da artırıyor. Moonlight aldığı onlarca ödülle başarısını herkese bir kez daha kanıtlıyor.
LA 92 (2017)
IMDb puanı: 8,2
Amerika’da görmeye alışık olduğumuz ırkçılık, polis şiddeti sorunlarını Rodney King’in gerçek arşiv görüntüleri üzerinden ele alan bu belgesel film izleyicisini gerçekten sarsıyor. Konu alışıldık olsa da görüntüler o denli sarsıcı ki hazmetmesi uzun süren türden. Rodney King’e 1992’de Los Angeles’ta orantısız güç uygulayan dört polisin yargılanmasını da içeren, halkın protestolarıyla devam eden o döneme kimsenin görmediği görüntülerle ışık tutuluyor.
Just Mercy (2019)
IMDb puanı: 7,6
Aydınlatıcı bir hukuk draması olan bu film, en az hizmet alan kişilerin savunmasını yapmak için Alabama’ya taşınan Harvard’lı Bryan Stevenson’ın gerçek hikayesini anlatıyor.
Suçsuzluğunu destekleyen pek çok ikna edici kanıta rağmen, genç bir kızı öldürmekten suçlu bulunan idam mahkumu Walter McMillian için verilen karmaşık mücadeleyi mutlaka izleyin.
Django Unchained (2012)
IMDb puanı: 8,4
Yönetmenliğini Quentin Tarantino’nun üstlendiği Jamie Foxx , Christoph Waltz , Leonardo DiCaprio gibi yıldız oyuncuların yer aldığı 2012 yapımı Western filmi. Alışık olduğumuz western filmlerinden farklı olarak bu film içinde değişik motifler taşıyor. Bir Alman ödül avcısının yardımıyla, azat edilmiş olan Django, karısını Mississippi’de bulunan çiftlikten almak için Schultz’la yola koyulur. “Candyland” çiftliğine geldiklerinde çiftliğin sahibi olan Calvin Candie’in acımasızlıkları karşısında amaçlarının ortaya çıkmaması için eşlik etmek zorundadırlar.
Yazımızı beğendiyseniz, bir başka listemiz için buraya tıklayın.
Web’in en kafa blogunu İnstagram Twitter ve Facebook’ta takip edin.
